با توجه به کاربرد گسترده طراحی صنعتی در زندگی و محصولات مورداستفاده روزمره، از بستهبندیها و ظروف گرفته تا اثاثیه و کالاهای خانگی، از تجهیزات روشنایی تا جواهرات و از دستگاههای الکترونیکی تا منسوجات و همچنین نمادهای گرافیکی، رابطهای کاربری گرافیکی (GUI) و آرمها؛ لزوم آشنایی بیشتر با اهمیت طراحی صنعتی آشکار میشود. در این مقاله کارکردها و ویژگیهای طراحی صنعتی و اهمیت آن در کسب و کار ها را مرور خواهیم کرد.
طراحی صنعتی بهعنوان نقطه اتصال علم، صنعت و هنر، فرآیندی است که برای طراحی محصولاتی که قرار است تولید شوند، طی میشود. این فرآیند خلاقانه شامل طراحی، تعریف فرم و ویژگیهای یک محصول است که قبل از ساخت آن صورت میگیرد. در مقابل آن، تولید صرفاً از تکرار و روندی اغلب بهصورت خودکار تشکیل شده است. این امر، طراحی صنعتی را از طراحی مبتنی بر صنایعدستی متمایز میکند، جایی که فرم محصول توسط خالق محصول تا حد زیادی همزمان با عملکرد آن طراحی میشود.
همه محصولات نتیجه یک فرآیند طراحی هستند، اما ماهیت این فرآیند میتواند اشکال مختلفی داشته باشد. میتواند توسط یک فرد یا یک گروه انجام شود و چنین تیمی میتواند شامل افراد با تخصصهای مختلف (بهعنوانمثال طراحان صنعتی، مهندسان مکانیک و الکترونیک، کارشناسان بازاریابی و…) باشد. این فرآیند میتواند منطبق بر خلاقیت شهودی و یا تصمیمگیری علمی حسابشده باشد و اغلب نتیجه هر دو حالت است. طراحی میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند مواد، فرآیندهای تولید، استراتژی کسب و کار و نگرشهای اجتماعی، تجاری یا زیباییشناختی قرار گیرد. بهطورکلی میتوان گفت طراحی صنعتی، بهعنوان یک هنر کاربردی، بر ترکیبی از زیباییشناسی و ملاحظات کاربر محور تمرکز میکند، اما اغلب راهحلهایی را برای فرم، عملکرد، ارگونومی، بازاریابی، توسعه نام تجاری، پایداری و فروش ارائه میدهد. این ارزشها و جنبههای همراه اساس طراحی صنعتی را تشکیل میدهند.
احتمالاً شرکتها و کسب و کار های مختلف بارها با عبارت “فرم تابع عملکرد است” روبرو شدهاند. در طراحی صنعتی یکی از اهدافی که دنبال میشود این است که فرم و عملکرد یک محصول در کنار یکدیگر لحاظ شوند. درواقع این کار سبب میشود تا محصولی خلق شود که نهتنها استفاده از آن بسیار آسان و دارای عملکرد معنادار است بلکه ازنظر بصری و ظاهری نیز متمایز و جذاب است. بهعلاوه این نوع طراحی میتواند یک مزیت رقابتی به محصولات شما بدهد. بهطور دقیقتر میتوان گفت طراحی صنعتی عملکرد و فرم و ارتباط بین محصول، کاربر و محیط را موردمطالعه قرار میدهد.
بهطورکلی، متخصصان طراحی صنعتی بهجای طراحی کلی دستگاههای پیچیده مانند ساختمان یا کشتی، در طراحی در مقیاس کوچک کار میکنند. طراحان صنعتی معمولاً موتورها، مدارهای الکتریکی یا چرخدندههایی را که باعث حرکت ماشینها میشوند طراحی نمیکنند، اما از طریق طراحی، قابلیت استفاده و ایجاد روابط بین مکانیزمهای مختلف در دستیابی به عملکرد موردنظر را محقق میسازند. معمولاً آنها در تعامل با متخصصان دیگر مانند مهندس مکانیک و مهندس الکترونیک، کارکرد و قابلیت تولید را تضمین میکنند و با بازاریابان برای شناسایی و برآوردن نیازها و انتظارات مشتری همکاری میکنند.
طراحی صنعتی شکاف بین آنچه وجود دارد و آنچه ممکن است وجود داشته باشد را پر میکند. طراحان با نگاهی مجدد به مشکلات بهعنوان یک فرصت، یک روش خوشبینانهتر برای نگاه به آینده ارائه میدهند؛ به این صورت که نوآوری، فناوری، تحقیقات، تجارت و مشتریان را برای ایجاد ارزش جدید و مزیت رقابتی در زمینههای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی به هم پیوند میدهد. آنها انسان را در مرکز قرار میدهند و از طریق همدلی به درک عمیقی از نیازهای کاربر دست مییابند و از یک راهحل عملگرا و کاربر محور استفاده میکنند.
بنابراین در عصر امروز، طراحی صنعتی بسیار مهم است و واقعاً بر تصمیمات خرید مصرفکنندگان تأثیر میگذارد. احتمالاً از خودتان میپرسید چگونه؟ باید به شما بگوییم برای فروش یک محصول عوامل متعددی ازجمله قیمت، عملکرد، برند و زیبایی آن باید در نظر گرفته شود. مصرفکنندگان نیز همواره به سمت یک محصول چشمنواز جذب میشوند و بر همین اساس تولیدکنندگان هزینه و دانش زیادی را صرف طراحی صنعتی محصولات خود میکنند. بازار مملو از محصولات مشابه است و تنها چیزی که یک برند خاص را از دیگری متمایز میکند، طراحی آن است که نکته برجستهای بوده و باید با نقاط قوت نوآوری بازی کند. محصولات با طراحی صنعتی خوب دارای معنایی هستند و عملکردی را ایفا میکنند که باید به این معنا با مصرفکننده صحبت کند. بهعلاوه یک طراحی مؤثر علاوه بر اینکه میتواند برای مصرفکننده جذاب باشد همچنین سبب ایجاد یک ارتباط عاطفی بین مصرفکننده، محصول و برند شود. بهعلاوه طراحی صنعتی عمدتاً میتواند بر رفتار مصرفکننده تأثیر بگذارد و درنهایت سبب حمایت از بازاریابی و فروش محصولات شود.
همچنین جهانیشدن به ارائهدهندگان خدمات طراحی صنعتی اجازه میدهد تا عوامل انسانی و جمعیتی را در طول مرحله طراحی در نظر بگیرند. آنها فقط پارامترهایی مانند سن، جنسیت، نژاد، وضعیت و موقعیت مکانی را در هنگام ارائه خدمات به مخاطبان در سراسر جهان در نظر نمیگیرند، بلکه ترجیحات مختلف، سیستمهای اعتقادی، زیرساختها و انتظارات مصرفکنندگان را در نظر میگیرند. به همین دلیل برخی از کسب و کار ها و شرکتهای بزرگ حتی طرحهای جدید صنعتی را بهعنوان یک دارایی ارزشمند در نظر میگیرند.
دفتر مالکیت فکری کانادا یا The Canadian Intellectual Property Office یا بهاختصار (CIPO) در سال 2017 مطالعهای را در مورد تأثیر اقتصادی طرحهای صنعتی انجام داد و دریافت شرکتهایی که طراحی صنعتی را بر محصولات خود انجام دادهاند و آنها را ثبت کردهاند، نسبت به شرکتهایی که طراحی صنعتی انجام ندادهاند 16 درصد درآمد بیشتر به ازای هر کارمند درآمد دارند.
اثرات مثبت طراحی صنعتی بر برندها و کسب و کار ها
اگر بخواهیم اثرات مثبت طراحی صنعتی بر برندها و کسب و کار ها را جمعبندی کنیم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بسترسازی جذب سرمایهگذار
هر شرکتی سعی میکند طرحی را که ازنظر صنعتی خوب است و درصد اطمینان به نتیجه بالایی دارد، پرورش دهد. ازآنجاییکه طراحی صنعتی باعث میشود ارزش پیشنهادی به محصولات اضافه شود، این امر به سهولت تخصیص بودجه با هزینههای مشخص یا جذب سرمایهگذار برای هر منبع موردنیاز برای توسعه محصول کمک میکند.
عرضهی مطمئن، فروش پیشرفته
در تولیدات سنتی، محصول پس از ساختهشدن و عرضه به بازار، باید امتحان خود را ازنظر بازاریابی و فروش بهصورت تجربی پس میداد. محصولاتی که در فرآیند طراحی صنعتی تولید میشوند، از همان ابتدا بهوسیله تحلیل بازار و کاربر، میتوان از موقعیت حدودی آنها در بازار مطمئن شد.
استفاده بهینه از منابع
طرحهای صنعتی پس از درک دقیق همه منابعی که میتوانند برای بهبود کیفیت محصول استفاده شوند، بدون ایجاد هیچگونه هزینه اضافی، توسعه مییابند تا محصول بتواند بهراحتی در بازار برای مدت طولانی عرضه شود و پایدار بماند.
تمایز محصول
محصولی که درنتیجه یک فرآیند طراحی تولید میشود، ازلحاظ فرمی و گاهی عملکردی از سایر محصولات موجود در بازار متمایز میشود. حتی درصورتیکه عملکرد یکسانی داشته باشند، محصول طراحیشده عملکرد بهتر و بهینهتری نسبت به سایرین دارد. بهعلاوه محصولی که ازلحاظ ظاهری و جزئیات فرمی، زیباتر و دقیقتر است، اعتماد بیشتری را از سمت کاربر احتمالی خود جلب میکند.
تولید ساختاریافته
آخرین و مهمترین نکته این است که طراحی صنعتی به شما کمک میکند تا با بودجهای که دارید، بهترین نتیجه را به دست آورید. علاوه بر این، به شما کمک میکند تا با اهداف سازمانیافته به اهداف نهایی فرآیند تولید برسید. درنهایت، این امر منجر به ساختاردهی کل فرآیند تولید و فروش برای دستیابی به حداکثر سود میشود.
طراحی صنعتی نهتنها به شما کمک میکند تا موقعیت قویتری برای محصول در بازار به دست آورید، بلکه به ارتقای جایگاه محصول در دید کاربر نیز کمک میکند. ادغام مفهوم طراحی صنعتی با تجارت به افزودن ارزش تجاری به محصول، افزایش سود، ورود به بازار به شیوه رقابتیتر و رشد اقتصادی شرکت کمک میکند.
مرکز طراحی ایران
اینستاگرام ما را دنبال کنید