طراحی وب سایت چقدر برای کسب و کارهای امروزی لازم است ؟! از آنجا که جلب توجه مشتریان جدید همیشه سختتر از قبل خواهد بود، توسعه بازار و بازاریابی همواره امری دشوار بوده و اگرچه کیفیت، همواره بهترین مبلغ است؛ اما واضح بوده که هیچ محصول یا خدمتی (حتی با داشتن سطح کیفی بالا) بینیاز از بازاریابی و تبلیغ نیست. روشهای سنتی تبلیغ همچون پوستر و بیلبورد و مجله و… علیرغم هزینههای بالا، کارکرد سابق را نداشته و گسترهی نفوذ آن با توجه به جهانی شدن کسبوکارها پایین است[1].
از طرف دیگر هر کسبوکاری هرچند کوچک یا نوپا، نیاز به شاخصههایی دارد که بتواند از آن طریق حیات خود را پایدارتر سازد و در مرحلهی بعد، بتواند به توسعه و گسترش خود کمک کند. امروزه با ورود رسانهی نامحدود و پر مخاطب اینترنت به زندگی روزمره افراد و افزایش روز افزون کاربران آن به ویژه در شبکههای اجتماعی و همچنین با توجه به حجم بالای اطلاعات نادرست و محتواهای ضد تبلیغاتی که بعضاً توسط رقبا در شبکههای مجازی پخش میشود، نیاز به منبعی موثق، الکترونیک و در دسترس جهت معرفی محصولات و خدمات و رفع ابهامات ایجاد شده در موضوع کسبوکار توسط رقبا بیش از پیش احساس میشود. با توجه به تغییرات دنیای کسبوکار، بازاریابی اینترنتی بیش از هر روش دیگری، توانایی جذب مخاطب و نفوذ و گسترش برند را دارا میباشد. مشتریان از طریق اختصاص هزینههای گزاف بازاریابی سنتی به بازاریابی اینترنتی و تدوین یک استراتژی مناسب و اجرای آن با یک وبسایت مناسب، بسیار کاربردیتر و اثربخشتر به سمت کسبوکارها جذب میشوند. دارا بودن وبسایتهای مناسب و کاربردی نه تنها از مزیت رقابتی به مزیت کلیدی تبدیل شده بلکه یکی از الزامات اولیه کسبوکارها در دنیای رقابتی امروز و یک ابزار کلیدی در ایجاد، حفظ و توسعه بازار میباشد؛ اما نکتهی حائز اهمیت در این بین توجه به ویژگیها و کارکردهای یک وبسایت کاربردی میباشد[2].
در جدول 1 از طریق مقایسه ابزارهای سنتی بازاریابی با وجود یک وبسایت معتبر، اهمیت موضوع نمایان خواهد شد[1، 2، 3].
جدول 1. مقایسه ابزارهای سنتی بازاریابی با وبسایت
ابزارهای سنتی | وبسایت |
عدم دسترسی به اطلاعات مورد نیاز مکمل جهت مقایسهی محصولات | دسترسی آنلاین به انواع اطلاعات مورد نیاز |
عدم امکان دسترسی در مکانهای مختلف | قابلیت دسترسی همه جانبه از سادهترین روش(تلفن همراه) |
احتمال بالای فراموشی به دلیل عدم تکرار | تکرار مداوم از طریق تبلیغات و لینکهای تبلیغاتی |
عدم تصمیم به خرید پس از مواجهه با تبلیغات به دلیل نقصان اطلاعاتی | ارائهی کامل اطلاعات بدون محدودیت |
اگرچه در طراحی وب سایت برای کسبوکارها تردیدی وجود ندارد، اما باید در نظر گرفت که با توجه به این که وبسایتها برای مخاطبان و مشتریان طراحی میگردند، پس با توجه به جامعهی مخاطب کسبوکارها نوع وبسایتها متفاوت است. تفاوت عمده در نوع مخاطبان کسبوکارها برگرفته از حقیقی ([1]B2C) و حقوقی ([2]B2B) بودن جامعهی هدف است. این تفاوتها در جدول 2 آورده شده است[2، 4، 5، 6].
جدول 2. تفاوتهای وبسایتهای B2C و B2B
شاخص | وبسایت B2C | وبسایت B2B |
طراحی | تأکید بر تازگی و جذابیت بصری | طراحی حرفهای با تاکید بر ارتباط بلندمدت |
اطلاعات | قراردادن اطلاعات فراوان و لینکهای عضویت در شبکههای اجتماعی | قرار دادن اطلاعات کلیدی در خصوص محصولات و خدمات |
جستوجو | قرار گرفتن در بالای صفحه | قرار دادن پیشنهادات در اولویت |
شخصیسازی | تاکید بیشتر بر شخصیسازی و سلایق مشتریان | تاکید بیشتر بر سایر گامهای فرایند خرید |
پیشنهادها | تاکید بر تعدد پیشنهادها و انباشتگی از کالاها و خدمات چشمگیر | قرار دادن پیشنهادات در منوهای اصلی و تشویق به رفتن مستقیم به صفحه خرید |
با توسعهی بستر ارتباطات مجازی بدیهی است که صاحبان کسبوکارها به فکر استفاده هرچه بهتر و بیشتر از این بستر باشند. وبسایت یکی از شاخصترین امکانات فراهم شده در مسیر توسعه بازار است. در صورتی که در طراحی آن به اصول ساختاری، فنی و گرافیکی توجه لازم شده باشد، میتواند در ایجاد بازارهای گوناگون و همچنین توسعهی بازارهای جدید نقش بسزایی ایفا کند. در ادامه به برخی از ویژگیهای کلیدی در این خصوص اشاره میشود. با وجودی که بهنظر میرسد این ویژگیها برای طراحی وب سایت قوی بسیار محدود هستنند، اما فواید و مزیتهای آن در توسعهی کسب و کار قابل ملاحظه و اثرگذار است[3، 4، 7، 8].
نام دامنه:
نام دامنه معرف و برند هر کسبوکاری است. با توجه به این موضوع، در انتخاب نام دامنه باید به نوع تلفظ، کوتاهی و بلندی، هم راستایی با نام یا زمینهی فعالیت کسبوکار و… توجه داشت.
نوار جستوجو:
در قرار دادن محل نوار جستوجو در وبسایت باید به راحتی دسترسی به آن توجه داشت، بنابراین معمولاً این ابزار در بالای صفحه قرار میگیرد اگرچه برخی از طراحان جهت استفاده راحتتر کاربران از امکانات وبسایت، یک نوار جستوجو نیز در پایین صفحه قرار میدهند.
اطلاعات تماس:
هر وبسایتی باید اطلاعات کامل تماس جهت هرگونه تماسی اعم از حضوری و غیرحضوری را دارا باشد. علاوه بر آن جهت تسریع در فرایند ارائه اطلاعات به کاربران قرار دادن سوالات متداول خالی از لطف نیست.
بهروزرسانی:
بهمنظور جذب مخاطبان جدید و حفظ مخاطبان قبلی لازم است که کلیه مطالب وبسایت همواره بهروز باشند.
پاسخگویی:
سرعت و کیفیت پاسخگویی به مخاطب نه تنها در افزایش رضایت مخاطبان مهم بوده بلکه در رتبهبندی گوگل نیز از موارد اصلی است.
تیم برنامهنویسی:
نتیجهی این آیتم در مواجهه با وبسایت مشخص میگردد؛ به طوری که اگر وبسایت دارای تیم برنامهنویسی حرفهای باشد نه تنها به نیازهای محتوایی مخاطبان پاسخ میدهد، بلکه از نظر ظاهر نیز خاص و متفاوت از وبسایتهای رقبا خواهد بود.
نظرات مخاطبان:
توجه و اهمیت به نظرات مخاطبان راه را برای تعامل دوطرفه هموار کرده و از طرف دیگر بازخورهای مناسبی در جهت بهبود و ارتقای وبسایت را ارائه میدهد.
اعتماد:
بهتر است گواهینامهها، نشانها، مجوزها و… که سبب ایجاد حس اعتماد در مخاطب میگردد، در وبسایت به نحوی شکیل ارائه گردد.
وبلاگ:
با اضافه کردن صفحه وبلاگ به صفحه اصلی وبسایت سبب تقسیم ترافیک بازدیدکنندگان و کاهش مشکلاتی از قبیل کاهش سرعت میشود.
با درنظر گرفتن شرایط رقابتی کسبوکارها و جهانی شدن دامنه مخاطبان به صورت بالقوه باید جهت پاسخگویی مناسبتر به مشتریان بتوان نیازهای آنان را شناخت و بر اساس مشابهتها تقسیمبندی کرد تا با صرف زمان و هزینه کمتری اثربخشی اقدامات را افزایش داد در این راستا وبسایتهای کسبوکار خدمات زیر را ارائه میدهند [5، 6، 7]:
-
گروهبندی مشتریان:
از طریق پست الکترونیکی وبسایت میتوان نیاز مشتریان را شناسایی کرده و آنها را بر اساس سلائق و خواستههایشان گروهبندی کرد. با گروهبندی مشتریان میتوان خدمات مناسبتر و مرتبطتری به آنان ارائه کرد.
-
پیشبینی نیازها:
با طرح پرسشهای مناسب و ترغیب و تشویق کاربران به پاسخگویی به آنها میتوان نیازهای آتی مشتریان را پیشبینی کرد و با هدف برطرف کردن آن برنامهریزی لازم را انجام داد.
-
پاسخگویی به نیازها:
از طریق شناخت نیازهای مشتریان و ارائه محصولات و ارسال محصولات و خدمات خریداری شده در کمترین زمان و با بهترین کیفیت، قدرت پاسخگویی سازمان و کسبوکار افزایش مییابد.
در نهایت باید بیان داشت که در بازار اقتصادی اتکا به مشتریان موجود و در دسترس نمیتواند ضامن بقا و رشد کسبوکارها باشد و از طرف دیگر شرکتهای بزرگ و فراملیتی مرزهای جغرافیایی را در نوردیده و مشتریان محلی را نیز به خود جذب میکنند. استفاده از راهکارهای بازاریابی سنتی بهمنظور حفظ و به دست آوردن بازار از دست رفته هم بسیار هزینه و زمانبر بوده و هم اثربخشی مورد انتظار را ندارد؛ بدین منظور کسبوکارها نه تنها به عنوان یک راهکار که به عنوان یک الزام باید به سمت بازاریابی اینترنتی حرکت کنند که از ابزارهای اولیه آن طراحی وب سایتی مناسب و معتبر بوده که میتواند با جذب بازدیدکنندگان آمار فروش را بالا برد.
[1] . Business-to-Consumer
[2] . Business-to-Business